วันอาทิตย์ที่ 8 มกราคม พ.ศ. 2555

ความหมายของสื่อวัสดุ

                คำว่า “วัสดุ”  หมายถึง  สิ่งของที่มีขนาดเล็กบางอย่างที่มีความทนทานสูง  แต่บางอย่างฉีกขาดแตกหักชำรุดเสียหายได้ง่าย  เรียกว่าวัสดุสิ้นเปลือง  เช่น  กระดาษ  กาว  สี  เชือก  กิ่งไม้  ใบไม้  เป็นต้น
วัสดุมีหลายประเภทขึ้นอยู่กับเกณฑ์ในการจำแนก  เช่น  วัสดุตามธรรมชาติ  วัสดุประดิษฐ์  วัสดุถาวร  วัสดุสิ้นเปลือง  วัสดุแข็ง  วัสดุเหลว  วัสดุสองมิติ  วัสดุสามมิติ  เมื่อนำวัสดุเหล่านี้มาใช้ประกอบการเรียนการสอนจึงเรียกว่า “สื่อวัสดุ”  ซึ่งเป็นสื่อขนาดเล็กที่มีศักยภาพในการบรรจุเก็บเนื้อหาและถ่ายทอดความรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ  บางชนิดสื่อความหมายได้ด้วยตัวมันเอง  เช่น  แผนภูมิ  แผนภาพ  แผนสถิติ  โปสเตอร์  แต่บางชนิดมีขนาดเล็กมากต้องอาศัยเครื่องมืออุปกรณ์ในการฉายเพื่อขยายเนื้อหาสาระให้มีขนาดใหญ่หรือเสียงดังขึ้นจึงจะสื่อความหมายอย่างชัดเจน  เช่น  ฟิล์มสไลด์  ฟิล์มภาพยนตร์  เทปเสียง  แผ่นโปร่ง  เป็นต้น

ประเภทของสื่อวัสดุ

สื่อวัสดุที่ใช้กับการเรียนการสอนในปัจจุบัน  หากจำแนกตามคุณลักษณะที่ปรากฏให้เห็นมีดังนี้
         <!--[if !supportLists]-->1.              <!--[endif]-->สื่อวัสดุสองมิติ 
โดยทั่วไปหมายถึง  สื่อวัสดุกราฟิกซึ่งมีรูปร่างแบน  ไม่มีความหนา  มีองค์ประกอบสำคัญคือ  รูปภาพ  ตัวหนังสือ  และสัญลักษณ์  สื่อเหล่านี้ได้แก่  กราฟ (graphs)  แผนภูมิ (charts)  ภาพพลิก (flipcharts)  ภาพโฆษณา (porters)  ภาพชุด (flash  cards)  แผ่นโปร่งใส (transparencies)
         <!--[if !supportLists]-->2.              <!--[endif]-->สื่อวัสดุสามมิติ
เป็นสื่อที่สร้างมาจากวัสดุต่างๆ  สามารถตั้งได้ด้วยตัวมันเอง  ที่นิยมใช้กับกระบวนการเรียนการสอน  ได้แก่  หุ่นจำลอง (models)  ของจริง (real  objects)  ของตัวอย่าง (specimens)  ป้ายนิเทศ (bulletin  boards)  กระดานแม่เหล็ก (magnify  boards)  ตู้อันตรทัศน์ (diorama)
         <!--[if !supportLists]-->3.              <!--[endif]-->สื่อวัสดุอิเล็กทรอนิกส์
เป็นสื่อที่ใช้กับเครื่องอิเล็กทรอนิกส์ต่างๆ  มีทั้งประเภทเสียงอย่างเดียวและประเภทที่มีทั้งภาพและเสียงอยู่ด้วยกัน  เช่น  เทปเสียง (tape)  ม้วนวีดิทัศน์ (video  tape)  แผ่นซีดี (CD-Rom)  วีซีดี (VCD)  ดีวีดี (DVD)  เป็นต้น

สื่อวัสดุสองมิติ

      วัสดุกราฟิก  หมายถึง  สื่อการเรียนการสอนที่มีองค์ประกอบสำคัญคืองานกราฟิก  ได้แก่  ภาพเขียนทั้งที่เป็นภาพสี  ภาพขาวดำ  ตัวหนังสือ  เส้นและสัญลักษณ์  อย่างไรก็ดีงานกราฟิกทั้งหลายแม้ว่าจะเป็นงานที่เกี่ยวข้องกับการวาดภาพ  การเขียนภาพระบายสีเช่นเดียวกับงานศิลปะแต่ต่างก็มีความหมายและจุดมุ่งหมายในการสร้างสรรค์แตกต่างกัน  กล่าวคืองานกราฟิกในสื่อการเรียนการสอนมีวัตถุประสงค์เพื่อการสื่อความหมายและถ่ายทอดความรู้ไปสู่ผู้เรียน  ส่วนงานศิลปะ (Art)  สร้างสรรค์ขึ้นเพื่อความงามและความพอใจ  โดยศิลปินและผู้ชมจะใช้การสื่อและเสพรสของความงามด้วยอารมณ์และความรู้สึก

ประโยชน์ของวัสดุกราฟิก
                วัสดุกราฟิกทุกชนิดมีประโยชน์ต่อการเรียนการสอนดังนี้
<!--[if !supportLists]-->1.   ช่วยให้ผู้เรียนและผู้สอนเข้าใจเนื้อหาบทเรียนได้ตรงกัน
<!--[if !supportLists]-->2.   <!--[endif]-->ช่วยให้ผู้เรียนเรียนรู้ได้ดีกว่าการฟังคำบรรยายเพียงอย่างเดียว
<!--[if !supportLists]-->3.   ช่วยอธิบายสิ่งที่ยากให้เข้าใจความหมายได้ง่ายขึ้น
<!--[if !supportLists]-->4.   ประหยัดเวลาการเรียนรู้ด้วยการแปลความหมายจากรูปภาพ  และสัญลักษณ์
<!--[if !supportLists]-->5.   รูปภาพ  สัญลักษณ์  สามารถกระตุ้นความสนใจผู้เรียนได้ดีกว่าตัวหนังสืออย่างเดียว

สื่อวัสดุสามมิติและสื่ออิเล็กทรอนิกส์

        สื่อวัสดุสามมิติ  หมายถึง  สื่อที่มีความกว้าง  ยาว  หนาหรือลึก  สามารถรับรู้ได้หลายมุมมอง  และรับรู้ได้ด้วยประสาทสัมผัสหลายทาง  การตั้งแสดงวัสดุสามมิติที่มีขนาดเล็กทำได้สะดวกและอิสระ  อาจใช้ร่วมกับวัสดุอื่นๆก็ได้  เช่น  หุ่นจำลอง  ของจริง  ป้ายนิเทศ  ตู้อันตรทัศน์
       สื่อวัสดุอิเล็กทรอนิกส์  (Electronic  Material  Media)  ได้เป็นที่ยอมรับกันว่าปัจจุบันสื่อประเภทอิเล็คทรอนิคส์ได้เข้ามีบทบาทต่อการดำเนินชีวิตของมนุษย์และสังคมแทบทุกสาขาอาชีพไม่ทางตรงก็ทางอ้อมไม่ว่าจะเป็นสื่อทางภาพและเสียง เช่น วีซีดี (VCD) ดีวีดี (DVD) ดีวีฟอร์แม็ต (DV Format) เอ็มเพ็ค (MPEC) ฯลฯ  ดังนั้นเพื่อให้ครูผู้สอนหรือผู้ที่เกียวข้องกับการใช้สื่ออิเล็กทรอนิคส์ได้คุ้ยเคยกับ
วัสดุดังกล่าว จึงเสนอเนื้อหาพอสังเขปเพื่อเป็นพื้นฐานเบื้องต้นในการใช้งานและการศึกษาค้นคว้าในขั้นสูงต่อไป